Beleidsachtergrond

Tegengaan van onderwijsachterstanden en onderpresteren

Het aanbieden van extra leertijd wordt beschouwd als een effectieve manier om onderwijsachterstanden tegen te gaan en om ‘onderpresteren' te bestrijden (zie bijvoorbeeld Presteren naar vermogen, Onderwijsraad, 2007). Uiteraard is het in de eerste plaats belangrijk dat de school ernaar streeft de beschikbare leertijd optimaal te benutten. Daarnaast kan het voor leerlingen nodig/nuttig zijn om extra leertijd te krijgen. Dat gebeurt ook al lange tijd, in allerlei vormen: bijspijkeruren, huiswerkklassen, schakelklassen, voorschool, zesdaagse schoolweek, weekendschool en zomerschool. Dit was in 2009 aanleiding voor de subsidieregeling Onderwijstijdverlenging.

Kwaliteitsagenda po en vo

Een verlengde schooldag of zomerschool is een manier om te werken aan de uitgangspunten van de Kwaliteitsagenda primair onderwijs of - voortgezet onderwijs. De Kwaliteitsagenda's po en vo zijn opgesteld door OCW, samen met het scholenveld. Sinds de start van de Kwaliteitsagenda werken scholen in po en vo aan een meer resultaatgerichte aanpak om de het beste uit alle leerlingen te halen. Er ligt een sterk accent op de ontwikkeling van taal en rekenen. 

Onderwijsachterstandenbeleid en Bestuursafspraken G37

Scholen krijgen extra middelen voor het tegengaan van onderwijsachterstanden via de gewichtenregeling. Ook stelt de rijksoverheid middelen beschikbaar aan gemeenten voor de uitvoering van het onderwijsachterstandenbeleid. Daarbij ligt een stevig accent op de voor- en vroegschoolse periode, maar gemeenten mogen ook middelen besteden aan uitbreiding van de onderwijstijd in de vorm van schakelklassen.

Met de 37 grootste gemeenten (G37) heeft het ministerie OCW aanvullende afspraken gemaakt over een kwaliteitsimpuls VVE, schakelklassen en zomerscholen: de Bestuursafspraken. Hiervoor is circa 95 miljoen per jaar beschikbaar gesteld. De Bestuursafspraken zijn gericht op kwaliteitsverhoging VVE en op onderwijstijdverlenging, zoals zomerscholen schakelklassen of soortgelijke voorzieningen. Het gaat om uitbreiding van de voorzieningen en om kwaliteitsverhoging ervan. De Inspectie van het Onderwijs toetst de voortgang in de Bestuursafspraken in 2013 en 2015.

Het Ministerie heeft een ondersteuningstraject ingericht met o.a. informatie, handreikingen, good practices en themabijeenkomsten. Veel producten zijn ook relevant voor gemeenten die niet onder de G37 vallen. Meer informatie is te vinden op de website http://vveschakelklassenzomerscholen.nl 

Subsidieregeling onderwijstijdverlenging: 2009-2013

Om diverse varianten van extra leertijd nader te kunnen onderzoeken, lanceerde de staatssecretaris van OCW het voorjaar van 2009 de subsidieregeling Onderwijstijdverlenging. Samenwerkingsverbanden van minimaal 3 basisscholen, 1 vo-school én de betrokken gemeente konden subsidie aanvragen voor verlenging van de effectieve leertijd voor taal en rekenen. De doelgroep moest bestaan uit leerlingen uit de bovenbouw die onderpresteren en/of kampen met onderwijsachterstanden. De onderwijstijdverlenging moest als doel hebben om onderpresteren tegen te gaan. Een andere doelstelling was om een verbeterde overgang te realiseren van het basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs.

29 Pilots in 26 verschillende gemeenten zijn in september 2009 gestart met het organiseren van extra leertijd voor taal en rekenen. Dat gebeurde in de vorm van een verlengde schooldag of een zomerschool. Omdat de regeling veel ruimte bood voor een eigen invulling zijn er uiteenlopende varianten van verlengde schooldagen en zomerscholen ontwikkeld, die van elkaar verschillen qua duur en intensiteit, doel, doelgroep en invulling. Op deze website vindt u daarvan voorbeelden. Hoewel de subsidieregeling Onderwijstijdverlenging in augustus 2013 eindigt, gaan veel scholen daarna door met het aanbieden van extra leertijd.